คัมภีร์อภัยสันตา

คัมภีร์อภัยสันตา

เป็นโรคที่เกี่ยวกับตาทุกชนิด   ซึ่งมีลักษณะอาการแตกต่างกันดังนี้

๑.     ต้อหมอก   แ่บ่งออกเป็น ๓ อย่าง         ๑.๑   ตามัวเป็นฝ้่าขาว ในตาดำ  ตาบวมปวดเป็นเดือน ๕-๖-๗-๘   เกิดขึ้นเพื่อโลหิต         ๑.๒   ตามัวเป็นฝ้าขาวในตาดำ  ตาบวมปวดเป็นเดือน  ๙-๑๐-๑๑-๑๒  เกิดขึ้นเพื่อกำเดา         ๑.๓   ตามัวเป็นฝ้าขาวในตาดำ ตาบวมปวดเป็นเดือน    ๑-๒-๓-๔    เกิดขึ้นเพือเสมหะระคนกัน ๒.     ต้อเกิดที่ตาดำ งอกดุจฟองปลา  ให้น้ำตาไหล  เกิดเพื่อริดสีดวง ๓.     ต้อแนะ เกิดเพื่อโลหิต  ตาแดง น้ำตาไหล ขนตาร่วง ๔.     ต้อฝี เกิดจากสันนิบาต  ตามัว มองแสงไฟไม่ได้ ๕.     ตาฟางกลางคืน เกิดเพื่อกำเดา ๖.     ต้อวาโย เวลานอนให้เจ็บในกระบอกตา ตาเป็นดุจเยื่อไม้ ๗.    ต้อลิ้นสุนัข เป็นแ่ผ่นสีขาวในตาดำ ๘.    ต้อก้อนหอย  มองดูเป็นระลอก  เป็นหลุมตรงกลางจุดที่เป็น ๙.    ต้อกระจก  ต้อสลัก  ต้อกงเกวียน  ต้อแก้ว  เป็นจุดที่หัวตาดำ ๑๐.  ต้อเนื้อ เป็นเืยื่อยื่นขาว ขึ้นที่หัวตา  แล้วยื่นเข้าปิดตาดำ ๑๑.  ต้อแววนกยูง  ตามันดังเยื่อลำใยขาว ๑๒.  ต้อหมอก  เมื่อแลดู จะเห็นเป็นวงกลม  เป็นเงาอยู่กลางตาำดำ ๑๓.  ต้อลาย  เมื่อแลดู จะเห็นเป็นแววอยู่กลางตาดำ ๑๔.  ต้อกระจก  มองเห็นเป็นใยขาวผ่านตาดำ ให้ร้อนฝ่าเท้า เป็นประมาณ ๑๕ วัน ใยขาวจะกลบตาดำ มีสีเหลืองตรงจุดกลาง ๑๕.  ต้อหิน  ตามัวมองเป็นก้อนขาว เป็นเงาๆ อยู่กลางตาดำ ๑๖.  ต้อกระจก  ๗ ประการ คือ        ๑๖.๑   ต้อนิลกระจก        ๑๖.๒   ต้อกระจกนกยูง        ๑๖.๓   ต้อกระจกหลังเบี้ย        ๑๖.๔   ต้อกระจกปรอท        ๑๖.๕   ต้อกระจกหิ่งห้อย        ๑๖.๖   ต้อกระจกแดง        ๑๖.๗  ต้อกระจกขาว อาการ   เกิดเป็นลมขึ้นที่ฝ่าเท้า  เมื่อยตั้งแต่เท้าจนถึงคอ  เป็นอยู่ ๒-๓ ปี แล้วปวดศีรษะ ดังจะแตก แล้วมีจุดขึ้นที่ตาำดำ ๑๗.   ต้อมะเกลือ   ลูกตาดำ เป็นจุด ดังผิวมะกรูด เกิดเพื่อดีเป็นตรีโทษ ๑๘.   ต้อไฟ  ในลูกตาแดง ดังผลมะเกลือ ปวดเคืองมาก เป็นเอกโทษ เกิดเพื่อนอนมาก ๑๙.   ต้อหูด ลูกตาดำเป็นจุดขาว แข็งดุจกระดูก และพองออกมา เกิดเพื่อโลหิตและลม ๒๐.   ต้อสีผึ้ง  เป็นขาวๆ อยู่รอบๆ ตาดำ รักษาหายยาก ๒๑.   ต้อข้่าวสาร  เป็นจุดขาวๆ แหลมนูนคล้ายเมล็ดข้าวสาร อยู่กลางตาดำ ปวดแสบ เคืองในลูกตามาก
( จากตำราแพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเวชกรรม เล่ม ๒ โดยกองประกอบโรคศิลปะ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข หน้า๔๑-๔๒)